DOXORUBICINE
Laatste bijwerking : 2019.06.28 |
Synoniem: | |
Toedieningsweg: |
parenteraal |
Klasse(n): | |
|
• Informatie over de vrouw Duiding
Zeker tijdens preconceptie en 1ste trimester zwangerschap en bij borstvoeding : risico op ernstige bijwerkingen (zie ook "Klasse-tekst").
OpenAll
Preconceptie
Geen specifieke informatie beschikbaar.
SKP : Vrouwen die zwanger kunnen worden moet aangeraden worden om zwangerschap te vermijden terwijl zijzelf of hun mannelijke partner doxorubicine toegediend krijgen en tijdens de zes maanden na het beëindigen van de doxorubicine-therapie [SKP Caelyx 05 2006].
Bij muizen, na een eenmalige dosis van 36mg/kg, resulteerde doxorubicine in zwakke tot matige atrofie van ovarium en testikel [SKP Caelyx 05 2006].
Zwangerschap
Klinische en toxicologische informatie:Eerste trimester
Humaan:
Er wordt gerapporteerd over 10 zwangeren die een doxorubicine-behandeling kregen gedurende het eerste trimester. Er werden geen afwijkingen of complicaties gemeld in 9 van deze gevallen [Motherisk]. Een retrospectieve studie suggereert de kans op foetaal verlies op 3.96 (geen spreiding gegeven, het aantal patiënten wordt niet meegedeeld) [Motherisk]. Een rapport van het National Toxicology Program [NTP] vermeldt 13% (5/39) uiteenlopende misvormingen zonder een eenduidig specifiek karakter na blootsteling van zwangeren aan doxorubicine gedurende het eerste trimester. Dierexperimenten laten teratogene en andere schadelijke effecten zien, afhankelijk van de gebruikte diersoorten [Motherisk].
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Tweede trimester:
Humaan:
Een rapport van het National Toxicology Program [NTP] vermeldt 2% (6/383) uiteenlopende misvormingen zonder een eenduidig specifiek karakter, na blootsteling van zwangeren aan doxorubicine gedurende het tweede en/of derde trimester. De relatie met chemotherapie is onduidelijk.
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Derde trimester :
Humaan:
Zie tweede trimester.
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :
Humaan:
Geen specifieke gegevens beschikbaar.
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Opvolging :
Humaan:
Over 323 kinderen (leeftijd van 10 weken tot 19 jaar) zijn evaluaties beschikbaar. Alle kinderen groeiden normaal op, buiten 7 kinderen met vooral ontwikkelingsstoornissen [NTP].
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Borstvoeding Risico-categorie (Hale) :
L5
Farmacokinetiek:
legende
% Eiwitbinding (moeder): 85
Distributievolume: 25 l/kg
Halfwaardetijd (moeder): 17 – 30 uren
Piekconcentratie in het serum (moeder): na 24 uren
Overgang in de moedermelk: zwak
Melk/serum ratio: 4.43
Geschatte max. inname (zuigeling): onbekend
Klinische en toxicologische informatieHumaan:
Doxorubicine gaat zwak over in de moedermelk en accumuleert er [Briggs]. De American Academy of Pediatrics Committee on Drugs beschouwt doxorubicin als een middel dat kan interfereren met het celmetabolisme van de zuigeling” [American Academy of Pediatrics 2001]. Het gebruik tijdens de borstvoeding is gecontra-indiceerd [Hale].
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
• Informatie over de man Duiding
Geen specifieke humane gegevens beschikbaar. Dierexperimenteel onderzoek wijst op mogelijke verlaging vruchtbaarheid bij mannen.
Voorzorgen voor bevruchting
Humaan:
Geen specifieke humane gegevens beschikbaar. Dierexperimenteel onderzoek wijst op mogelijke verlaging vruchtbaarheid bij mannen.
Dierexperimenteel:
Bij muizen, na een eenmalige dosis van 36mg/kg, resulteerde doxorubicine in zwakke tot matige atrofie van ovarium en testikel. Vermindering van het testikelgewicht en hypospermie werden waargenomen bij ratten na herhaalde doseringen van 0,25 mg/kg/dag en diffuse degeneratie van de tubuli seminiferis en een opmerkelijke vermindering van de spermatogenese werden vastgesteld bij honden na herhaalde doseringen van 1 mg/kg/dag [SKP Caelyx 05 2006].
Voorzorgen na bevruchting
Humaan:
Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma. Het gebruik van een condoom is aangeraden.
Dierexperimenteel:
Geen specifieke informatie beschikbaar.
• InformatiebronnenBronlijst
SKP
Hale, Medications and Mothers´Milk, 17th Edition, 2017
Briggs G, Freeman R, Yaffe S.Drugs in Pregnancy and Lactation, 10th edition, Philadelphia 2015;
[1] Dekrem et al. 2013 Dekrem J, Van Calsteren K, Amant F. Effecten of fetal exposure to maternal chemotherapy. Paediatr Drugs. 2013;15(5) 329-334.
[2] Van Hasselt et al. 2014 Van Hasselt JG, van Calsteren K, Heyns L, Han S, Mhallem Gziri M, Schellens JH, Beijnen JH, Huitema AD, Amant F. Ann Oncol. 2014; 25(10) 2059-65. Optimizing anticancer drug treatment in pregnant cancer patients pharmacokinetic analysis of gestation-induced changes for doxorubicin, epirubicin, docetaxel and paclitaxel.
Developmental Effects and Pregnancy Outcomes Associated With Cancer Chemotherapy Use During Pregnancy. US Department of Health and Human Services, May 2013, 234 pages.
Summary
Exposure to doxorubicin was documented for 427 pregnancies with a total of 430 conceptuses, including 3 sets of twins. Overall, the apparent rate of major malformations among all doxorubicin-exposed offspring, regardless of the nature of the malformations or the gestational stage at exposure, was 2% (11/421 conceptuses, based on 417 liveborn infants and examination of the fetuses of 1 induced abortion and 3 stillbirths) (Table 47). As a point of reference, the prevalence of major malformations in the general population of the US is 3% (Correa et al. 2007). Major malformations were observed in 4 newborns exposed to doxorubicin during the first trimester. Three infants had skeletal malformations involving the digits or the digits and the cranial bones, and another infant had an imperforate anus and rectovaginal fistula. These malformations in humans are consistent with malformations reported in developmental toxicity studies of doxorubicin in animals exposed during the period of organogenesis. The occurrence of microcephaly, hydrocephalus, and blepharophimosis in 1 infant was likely due to doxorubicin polytherapy, including co-treatments with cyclophosphamide and cisplatin. Hydrocephalus and abnormal development of the eyes were reported in developmental toxicity studies in animals using cyclophosphamide or cisplatin. Thus, the apparent rate of major malformations following first-trimester exposure is 13% (5/39 conceptuses, based on 38 conceptuses and examination of the fetus of 1 induced abortion). Five infants were born with major malformations following exposure to doxorubicin in the second and/or third trimester only. However, 3 of these malformations were not likely due to exposure to doxorubicin in the second or third trimesters because syndactylies would be induced during the period of organogenesis and because Down syndrome would reflect insults to the parental germ cells. Thus, the adjusted apparent rate of major malformations following exposure to doxorubicin in the second and/or third trimester only was 1% (2/383 conceptuses, based on 380 liveborn infants and examination of the fetuses of 3 stillbirths).
Follow-up
Of the 323 infants with follow-up evaluations at 10 weeks to 19 years of age, normal growth and development were reported for all but 7 children. Delayed growth and development were reported for a 3-yearold child, who was born with bilateral ventriculomegaly and colpocephaly, as well as a heart defect and skeletal defects of the skull and hands (Paskulin et al. 2005). Other developmental delays included Down syndrome (Hahn et al. 2006) and 2 children with speech delays, including 1 with recurrent otitis media (Cardonick et al. 2010). One child was treated for gastroesophageal reflux, eczema, and sinusitis (Cardonick et al. 2010). Finally, attention-deficit/hyperactivity disorder was reported for 1 child of school age (Hahn et al. 2006). At age 5.8 years, 1 child was progressing normally after a diagnosis of developmental delay and periventricular leukomalacia at age 2 months followed by early intervention with occupational and physical therapy (Cardonick et al. 2010). By 6.5 years, this child had not had a seizure in 1 year. Other notable health effects observed in follow-up evaluations were several children with infections or allergic conditions, including recurrent otitis media (a total of 5 children), reactive airway disease (2 children), asthma (1 child), selective IgA deficiency not requiring treatment (1 child), and chronic broncholitis (1 child) (Cardonick et al. 2010).
Klasse-tekst
Cytotoxische geneesmiddelen toegediend binnen de 10 dagen na conceptie geven een alles-of-niets effect. De organogenese start vanaf de 10de dag en is na 8 weken een feit. Toedienen van cytostatica in deze periode verhoogt de kans op misvormingen sterk. Wanneer één cytostaticum wordt toegediend wordt de kans op misvormingen op 7 tot 17% geschat. Deze kans verhoogt met 25% bij combinatietherapie. Vermijden van foliumzuur-antagonisten vermindert de kans op misvormingen met 6%.
Conclusie : chemotherapie is tegenaangewezen gedurende het eerste trimester [1].
Pathologische omgeving
Geen specifieke informatie beschikbaar.