AZITHROMYCINELaatste bijwerking : 2025.05.28 |
|||||||||
Synoniem: | |||||||||
Toedieningsweg: | oraal | ||||||||
Klasse(n): | |||||||||
Preconceptie | 0-3 | 4-6 | 7-9 | Perinataal | Borstvoeding | |
---|---|---|---|---|---|---|
(ja) III | ja II | ja II | ja II | ja II | ja II | |
geen info | geen info | geen info |
Gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding is mogelijk.
Het verband tussen gebruik van azithromycine tijdens zwangerschap of borstvoeding en hypertrofische pylorusstenose bij de baby staat niet vast.
Tot nog toe werden bij de mens geen complicaties gerapporteerd.
In fertiliteitsonderzoek bij ratten werd een lager aantal zwangerschappen waargenomen na toediening van azithromycine. De relevantie van deze bevinding voor de mens is niet bekend [SKP Zitromax 10 2020].
Verschillende bronnen rapporteerden het gebruik van azithromycine tijdens de zwangerschap (waaronder een retrospectieve studie, waarbij 559 pasgeborenen in utero werden blootgesteld aan azithromycine gedurende het eerste trimester). Hierbij werd geen verhoging van incidentie van congenitale effecten vastgesteld. Azithromycine wordt als voldoende veilig beschouwd [Briggs][Schaefer][LECRAT 05 2025].
Volgens LAREB werden meer dan 5000 zwangerschappen gerapporteerd met blootstellingen aan azithromycine in het eerste trimester. Enkele studies suggereren een licht verhoogd risico op aangeboren afwijkingen, waaronder hartafwijkingen na gebruik van macroliden, zonder dat dit effect specifiek kon toegeschreven worden aan azithromycine [LAREB 05 2025].
Een grootschalige Deense cohortstudie (1997-2016) kon geen associatie aantonen tussen het gebruik van macroliden gedurende het eerste trimester en majeure geboorteafwijkingen bij meer dan 13.000 zwangeren. In de studie werd de vergelijking gemaakt met gebruiksters van penicilline tijdens zwangerschap. Er werd ook gekeken naar specifieke geboorteafwijkingen. Het onderzoek had betrekking op azithromycine, clarithromycine, erythromycine en roxithromycine [1].
Uit een meta-analyse van 6 cohortstudies bleek een lichte verhoging (ongeveer x 1,5) van de kans op hypertrofische pylorusstenose bij de pasgeborenen na gebruik van macroliden door de moeder (OR = 1,47; 95% BI 1,03-2,09). De verhoging werd niet meer gezien wanneer de resultaten van deze studies samen gevoegd werden met studies die controlegroepen insloten (case-control studies): OR = 1,28; 95% BI 0,97-1,70) [3].
Dierexperimenteel:Onderzoek naar reproductietoxiciteit bij dieren heeft aangetoond dat azithromycine de placenta passeert, maar er werden geen teratogene effecten waargenomen [SKP Azithromycine EG 06 2022].
Tweede trimester:Zie eerste trimester.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Zie eerste trimester en perinataal.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Perinataal (steeds rekening houden met de gegevens bij de actuele trimester) :In één studie wordt gemeld dat therapie met azithromycine gedurende de bevalling de prevalentie doet toenemen van resistente E coli en K. pneumoniae in moedermelk. De therapie was gericht tegen Staphylococcen en Streptococcen [LACTMED 05 2025].
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Opvolging :Zie rubriek borstvoeding humaan.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
L2
De concentraties in moedermelk na 1 g initieel en daarna 500 mg per dag varieerden van 0,64 mg/L (dag 1) naar 2,8 mg/L (dag3) [Hale].
Beperkte informatie uit de literatuur geeft aan dat azithromycine aanwezig is in de moedermelk bij de mens aan een geschatte mediane dagelijkse dosis van 0,1 tot 0,7 mg/kg/dag. Er werden geen ernstige bijwerkingen van azithromycine bij zuigelingen geobserveerd [SKP Azithromycine EG 06 2022].
De concentraties in moedermelk na 1 g initieel en daarna 500 mg per dag varieerden van 0,64 mg/L (dag 1) naar 2,8 mg/L (dag3) [Hale].
Beperkte informatie uit de literatuur geeft aan dat azithromycine aanwezig is in de moedermelk bij de mens aan een geschatte mediane dagelijkse dosis van 0,1 tot 0,7 mg/kg/dag. Er werden geen ernstige bijwerkingen van azithromycine bij zuigelingen geobserveerd [SKP Azithromycine EG 06 2022].
Volgens één studie is wel een significante verhoging van de kans op hypertrofische pylorusstenose bij de baby wanneer die wordt behandeld met macroliden: een 30x verhoogde kans werd berekend voor de eerste twee weken na de geboorte (RR = 29,8 95% BI 16,4-54,1 in de periode dag 0 tot 13 en RR= 3,24 95% BI 1,20-8,74 in de periode dag 14 tot 120) [2].
Andere auteurs bevestigen deze waarnemingen: een ongeveer 3x verhoogde kans op hypertrofische pylorusstenose bij gebruik van macroliden tot 120 dagen na de geboorte (RR = 3,17 95%BI 2,38-4,23). In dezelfde studie kon geen causaal verband worden aangetoond tussen gebruik van macroliden door de moeder en pylorusstenose bij de zuigeling (OR = 1,31 95% BI 0,42-4,1) [3].
Deze complicatie is uniek voor macroliden. Ze treedt niet op met andere antibiotica [4].
In één studie wordt gemeld dat therapie met azithromycine gedurende de bevalling de prevalentie doet toenemen van resistente E coli en K. pneumoniae in moedermelk. De therapie was gericht tegen Staphylococcen en Streptococcen [LACTMED 05 2025].
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Preconceptie | Zwangerschap | Borstvoeding | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
(ja) III | (ja) III | |||||
geen info | geen info | ← Condoom gebruiken / Onthouding |
Tot nog toe werden geen problemen gerapporteerd.
Er werden tot nog toe geen complicaties gemeld.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
Geen specifieke informatie beschikbaar over de overgang via het sperma.
Dierexperimenteel:Geen specifieke informatie beschikbaar.
[LactMed]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501200/
[Lareb] : Bijwerkingencentrum Lareb https://www.lareb.nl
[Le-crat] : CRAT - Centre de référence sur les agents tératogènes chez la femme enceinte (lecrat.fr) https://www.le-crat.fr
[1] Andersson NW,Olsen RH,Trærup Andersen JT. Association between use of macrolides in pregnancy and risk of major birth defects: nationwide, register based cohort study. BMJ 2021;372:n107 http://dx.doi.org/10.1136/bmj.n107
[2] Lund M. et al. Use of macrolides in mother and child and risk of infantile hypertrophic pyloric stenosis: nationwide cohort study. BMJ 2014; 348: g1908 doi: 10.1136/bmj.g1908
[3] Almaramhy HH. & Al-Zalabani AH. The association of prenatal and postnatal macrolide exposure with subsequent development of infantile hypertrophic pyloric stenosis: a systematic review and meta-analysis. Italian Journal of Pediatrics (2019) 45:20
https://doi.org/10.1186/s13052-019-0613-2
[4] Elias SC et al. Infantile hypertrophic pyloric stenosis: maternal diabetes and perinatal exposure to non-macrolide antibiotics. Journal of Perinatology (2023) 43:465–469; https://doi.org/10.1038/s41372-023-01619-2
Geen specifieke informatie beschikbaar.
Geen specifieke informatie beschikbaar.